އިލެކްޓްރޯނިކް ގޭމް ތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ ބައެއް ގޭމްތަކަކީ، އިސްލާމީ ޢަޤީދާ ފުނޑުފުނޑުކޮށް ސުންނާފަތިކޮށްލާފަދަ ގޭމްތަކެކެވެ. އަދި އެފަދަ ގޭމްތަކުގެ އެންމެ ނުރައްކާތެރި ކަމަކީ، އެ ކުޅޭ މީހާ އަޅުވެތިކޮށްލާކަމެވެ. އެއަށް ދެވި ހިފުމުގެ ސަބަބުން، އޭނާގެ ދިރިއުޅުމުގެ އަގުހުރި ވަގުތުތައް ބޭކާރު ކޮށްލާ ކަމެކެވެ. الله تَعَالَى އޭނާގެ މައްޗަށް ފަރުޟު ކުރައްވާފައިވާ ފަރުޟުތައް އަދާކުރުމުން ދުރުހެލިކުރުވާ ކަމެކެވެ. ބައެއް ދަރިވަރުން، ފިލާވަޅުދަސްކުރަން އޮންނަ ވަގުތު ގޭމްކުޅެން ހޭދަކުރުމުގެ ސަބަބުން، މަދްރަސީ ދައުރު ފުރިހަމަނުވަނީސް، ސްކޫލުން ވަކިވާން ޖެހޭކަމީ ހިތާމަހުރިކަމެކެވެ. އަދި މިފަދަ ގޭމްތައް ކުޅުމުގައި ވަގުތު ހޭދަކުރުމަކީ ވަޒީފާގެ އިތުރުން ޢާއިލާގެ ކަންތައްތަކުގައިވެސް އިހުމާލުވެވޭ ކަމެކެވެ. އަދި މިއީ ރައްޓެހިންނާ ގުޅުންކެނޑި، މުޖުތަމަޢުން ތިމާ އެކަހެރިކުރުވާ ކަމެކެވެ. ޢުމުރުގެ ބަރަކާތް ކެނޑި، ޢުމުރުގެ ދުވަސްތައް، އެއްވެސް ފައިދާއެއް ނެތްގޮތުގައި ނަގައިލުމަށް ހިތްވަރުލިބޭ ކަމެކެވެ. ދެ ދުނިޔޭގެ މަންފާ ލިބެނިވި މަގުން އެކަހެރިވެ، ޝައިޠާނާގެ، ގެއްލެނި ވެގެންވާ މަގުން ދަތުރުކުރަން މަޖުބޫރުކުރުވާ ކަމެވެ."
"އިލެކްޓްރޯނިކް ގޭމްތަކުން ލިބޭ ގެއްލުންތައް ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން ހާމަ ކޮށްފައިވާ ދިރާސާތަކަށް ބަލާއިރު، އެއިން ލިބޭ ގެއްލުންތަކުގެތެރޭގައި، އެފަދަ ގޭމްތައް ކުޅޭ ޒުވާނުންގެ މެދުގައި، ކުށް ކުރުމާއި ޖަރީމާތައް ހިންގައި، މީހުން މެރުމުގެ ޚިޔާލު އަށަގަތުމުގެ އިތުރުން، ދަންޖެހިގެން މަރުވުމުގެ ޚިޔާލުވެސް އުފެދޭކަމަށް ވެއެވެ. އެފަދަ ޒުވާނުންގެ ކިބައިން މުރާލިކަން ކެނޑި، ކަންނެތްކަން އަށަގަނެއެވެ. ގޭމްކުޅެން ގިނަވަގުތު ހޭދަކުރާއިރު އޮށޯވެ އޮވެވޭ ގޮތުން، ނުވަތަ އިށީދެ އިނދެވޭ ގޮތުން ބުރަކަށި ގުދުވެ، މައިބަދައަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތައް ލިބި، ބުރަކަށީގައި ރިއްސަން ފަށައެވެ. ނޭނގި ހުއްޓައި، ލޮލަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތައް ލިބި، ލޮލުގެ ފެނުމަށް މައްސަލަތައް ދިމާވެއެވެ. ލޭގެ ޕްރެޝަރަށް ބަދަލު އައިސް ހިތުގެ ހިނގުން އަވަސްވެއެވެ. ސިކުނޑިއަށް ތަފާތު މައްސަލަތައް ދިމާވެއެވެ. އިޖްތިމާޢީ ގުޅުން ކެނޑި، އެކަހެރިކަން އާލާ ވެއެވެ. ހަމަހިމޭންކަން ގެއްލި، ހަރުކަށިކަމާއި ރުޅިވެރިކަމަށް އާދަ ވެއެވެ. ދީނީ އަޚްލާޤީ މިންގަނޑު ފަހަނަޅައި ގޮސް، ހަވާނަފްސުގެ އަޅަކަށް ވެދެއެވެ."
"ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުން، އިލެކްޓްރޯނިކް ގޭމްތަކުގެތެރޭގައި ހިމެނޭ، "ޕަބްޖީ" އާއި [ޖަސްޓް ކޯސް] އާއި [ޕެކެމޮން ގޯ] އާއި [ފޯރޓްނައިޓް] ފަދަ ގޭމްތަކަކީ، ޒުވާނުންގެ ދީނީ ވާޖިބުތަކާއި ދުނިޔަވީ ވާޖިބުތައް އަދާކުރުމަށް ހުރަސް އެޅުމުގެ އިތުރުން، ވަރަށް ގިނަ ތަފާތު ގެއްލުންތައް، ކުރިމަތިކުރުވާ ގޭމްތަކެކެވެ. އެ ގެއްލުންތަކުގެތެރޭގައި، މީހުންނަށް ގެއްލުންދިނުމާއި މެރުންފަދަ ހަރުކަށި ޢަމަލުތައް، ގޭމްކުޅޭ ޒުވާނުންގެ ކިބައިގައި އަށަގަތުމާއި، އަޚްލާޤާއި ސުލޫކަށް ނޭދެވޭ ބަދަލު އައުމާއި، ލަދުވެތިކަން ގެއްލުމާއި، މީސްތަކުންނާ އޮންނަ ގުޅުން ހީނަރުވުމާއި، ހަމައަށް ނުނިދުމާއި، ތަޢްލީމީ ރޮނގުން ކުރިއަށްދިއުން ލަސްވުމާއި، ސިކުނޑިއާއި ލޮލާއި މައިބަދައަށް ޞިއްޙީ ގޮތުން ގެއްލުންލިބުންފަދަ އެތައްކަމެއް ހިމެނެއެވެ. އަދި މިފަދަ އެހެނިހެން ގޭމްތަކުގެ ސަބަބުން އަމިއްލަ ނަފްސަށް ގެއްލުން ދިނުމާއި އަމިއްލައަށް މަރުވުމުގެ ބައެއް ޙާދިޘާ، ބޭރުގެ ޤައުމުތަކުގައި ހިނގާފައި އެބަހުއްޓެވެ. މި ސަބަބާހުރެ، ބޭރުގެ ބައެއް ޤައުމުތަކުގައި، އިލެކްޓްރޯނިކް ގޭމްތަކުގެތެރެއިން ބައެއް ގޭމް ވަނީ މަނާކުރެވިފައެވެ."(ނޯޓް: މިއީ އަޅުގަނޑުގެ ހުކުރު ޚުޠްބާއަކުން ނަގާފައިވާ ބައިތަކެކެވެ. ކަމުގެ މުހިއްމުކަމަށްޓަކައި ޙިއްސާ ކޮށްލީއެވެ.)
