ޕެސިފިކްގެ ކުދި ޖަޒީރާތަކަށް ބޮޑެ ބާރުތަކުގެ ކޯޅުންތަކުގެ ހޫނުކަން ދަނީ އިހުސާސް ކުރެވެމުންނެވެ. ޕްސިފިކްގެ 14 ޖަޒީރާ ގައުމަކުން ވަނީ ދަރަންޏާއި ފުރުސަތުތައް ގެއްލިދިއުމާއި ޒާތީ މިނިވަންކަން ހަނިވެގެން ދިއުމުގެ ބިރު އިހުސާސްކޮށްފައެވެ.
ޕެސިފިކްގެ ޖަޒީރާ ގައުމުތައް ހިމެނީ ސަރަހައްދީ ޖަމާއަތް ޕެސިފިކް ފޯރަމްގެ ތެރޭގައެވެ. މިއީ ޖުމުލަ 18 ގައުމަކާއި ސަރަހައްދަކުން ބައިވެރިވާ ފޯރަމެކެވެ. އޮސްޓްރޭލިއާއާއި ނިއުޒިލެންޑްވެސް މީގައި ހިމެނެއެވެ.
މި ޖަމާއަތުގެ އެންމެ ފަހު ސެކެޓްރީ ޖެނެރަލް ކަން ކުރެއްވި ޕަޕުއާ ނިއުގިނީގެ މަންދޫބު ވިދާޅުވާގޮތުގައި އެމެރިކާއިން އިންޑޯ ޕެސިފިކް ސަރަހައްދެއް ކުއްލިއަކަށް ކަނޑައަޅާފައި ވަނީ ސަރަހައްދުގެ މީހުންގެ ބަހެއް ނެތި އެމީހުންނާ މެދު ބެލުމެއް ނެތިއެވެ. އޭނާގެ ސުއާލަކީ، އެމެރިކާއާއި ބޮޑެތި ބާރުތަކުން މިގޮތަށް ކަނޑައެޅުމުން އެމީހުންނަށް އަސްކަރީ މަރުކަޒުތައް ހަދަން ބިން ދޭންވީ ހެއްޔެވެ؟ އަދި އެމީހުންނަށް ސަރަހައްދުގައި ނުފޫޒު ފެރުމަށް ފުރުސަތު ދޭންވީ ހެއްޔެވެ؟
ޕެސިފިކް ސަރަހައްދަކީ ވާދަވެރި ސަރަހައްދެކެވެ. ޗައިނާއިން ވަނީ މިފަހަކަށް އައިސް މި ސަރަހައްދަށް ނުފޫޒު ފޯރުވާން ފަށާފައެވެ. ކުރިން ޓައިވާން ދައުލަތެއްކަމުގައި ގަބޫލުކޮށްގެން ތިބި ގައުމުތަކުންވެސް ވަނީ ޓައިވާން ދޫކޮށް، ޗައިނާއަށް އިޢްތިރާފް ނުވުމަށް މި ގައުމުތަކަށް އެމެރިކާއިން ގޮވާލި ގޮވާލުމާ ޚިލާފަށް، ޓައިވާން ދޫކޮށްލައި ޗައިނާއަށް އިޢްތިރާފްވެފައެވެ. ބޮޑެތި އަދަދުތަކުން ލޯނާއި އެހީގެ ދަޅައިގައެވެ.
ޕެސިފިކްގައި ޗައިނާގެ ދައުރު
ޕެސިފިކް ސަރަހައްދުގައި ބޮޑު އަދަދުން އެހީދޭ ގައުމަކީ އޮސްޓްރޭލިއާއެވެ. މިދިޔަ ދިހގަ އަހަރުގެ ތެރޭގައި ޗައިނާއިން ވަނީ މި ސަރަހައްދަށް ވަދެފައެވެ. 2010ން ފެށިގެން ޗައިނާއިން ވަނީ ޕެސިފިކް ޖަޒީރާތަކަށް 1.4 ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ އިންވެސްޓްމެންޓްތައް ދީފައެވެ. އޮސްޓްރޭލިއާއިން އެމުއްދަތުގައި 6.6 ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ އެހީ ދީފައި ވެއެވެ.
ޗައިނާއިން އެކްސްޕޯޓް ކުރާ މިންވަރުވެސް ވަނީ އިތުރު ވެފައެވެ. 2005ގައި 45 މިލިއަން ޑޮލަރުގައި އޮތް އެކްސްޕޯޓް މިހާރު ވަނީ 400 މިލިއަން ޑޮލަރަށް އިތުރުވެގެން ގޮސްފައެވެ.
ޕެސިފިކް ސަރަހައްދުގެ ބޮޑު ބާރު އޮސްޓްރޭލިއާއިން ދަނީ ޖަޒީރާ ގައުމުތަކަށް ދޭ އެހީތައް އިތުރުކޮށް ކޮވިޑާ ކުރިމަތި ލުމަށް ވެކްސިންވެސް ދެމުންނެވެ. އަދި ސަރަހައްދުގެ ޖަޒީރާތަކާއެކު އަސްކަރީ ތަމްރީންތައް ބާއްވައި އިތުރަށް ސަލާމަތީ ކަންކަމުގައި މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ.
ޗައިނާގެ އަސްކަރީ އެދުންވެރިކަން:
ޗައިނާއިން ޕެސިފިކް ސަރަހައްދުގައި އަސްކަރީ ހަރަކާތް އިތުރު ކުރުމުގެ ވާހަކަތަކެއްވެސް އުޅެއެވެ. އެގޮތުން ވަނުވާޓޫއާއި، ސޮލޮމަން އައިލެންޑާއި، ކިރިބަތީގައި އަސްކަރީ މަރުކަޒުތައް ގާއިމް ކުރާނެ ކަމުގެ ވާހަކަތަކެއްވެސް އުޅެއެވެ. އެހެނަމަވެސް ބޮޑަށް ލަފާ ކުރެވެނީ މި ފައްތަރުގައި ޗައިނާއިން ތަމްރީނު ތައް ބާއްވައިދީ، ޗައިނާގެ މަނަވަރުތަކުން ބަނދަރުތަކަށް ޒިޔާރަތް ކޮށްހަދައި، އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ މަރާމާތު ކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކޮށްދީ ހަދާނެ ކަމަށެވެ.
ޗައިނާއިން ޕެސިފިކްގައި ގެންގުޅެނީ ދިގު މުއްދަތުގެ ސިޔާސަތެކެވެ. ޕެސިފިކް ގައުމުތަކުގެ ކަނޑުފަޅުގެ ރޯ މާއްދާތަކާއި މަސްމަހާ މެއްސާއި މައުދަންތައް ޗައިނާއިން ދަނީ ގިނަ އަދަދަކަށް ގަންނަމުންނެވެ.
ޗައިނާގެ މި އަމަލުތަކުން ސަރަހައްދުގެ ވާސަ، ހަލާކުވެގެން ހިނގައިދާނެ ކަމަށްވެސް ބުނެއެވެ. 2019ގައި ޗައިނާއިން ވަނީ 3.3 ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ މަހާއި މައުދަންތަކާއި ރޯ މާއްދާތައް ޕެސިފިކް ޖަޒީރާތަކުން ގަނެފައެވެ. މިއީ މި ސަރަހައްދުން ވިޔަފާރިކުރާ އެންމެ މައި 10 ގައުމުން ކުރި ވިޔަފާރިއަށް ވުރެން އެތައް ގުނައެއް ބޮޑު އަދަދެކެވެ.
ފެސިފިކް ޖަޒީރާތަކަށް ޗައިނާގެ މަޝްރޫއުތައް
ޗައިނާއިން އެންމެ ގިނައިން އެހީދީފައި ވަނީ ޕެސިފިކްގެ ސަމުއާ ޖަޒީރާއަށެވެ. މި ޖަޒީރާގެ ޖުމުލަ އުފެއްދުމުގެ 20 އިންސައްތައަކީ، ޗައިނާގެ ދަރަންޏެވެ. މީގެ ސަބަބުން 1998ން ފެށިގެން ވެރިކަން ކުރި ސަރުކާރުވެސް ވަނީ ބަދަލުވެފައެވެ. ސަމުއާއިން ވަނީ ޗައިނާއިން ލޯން ނަގައިގެން ހަދާން ނިންމައިފައި އޮތް ބަނދަރެއްގެ ޕްރޮޖެކްޓެއްވެސް އުވައިލައިފައެވެ. މި ގައުމުގައި އަދިވެސް ސަރުކާރެއް އެކުލެވިފައެއް ނުވެއެވެ.
މި ސަރަހައްދަށް އޮތް ވާދަވެރިކަމުން ބައެއް ގެއްލުންތަކާވެސް ކުރިމަތިލާން ޖެހެއެވެ. މި މަހުގެ ކުރީކޮޅު، ސަރަހައްދުގެ މުހިންމު ޕްރޮޖެކްޓެއްކަމަށްވާ އިންޓަރނެޓް ދިނުމަށް ހުޅުވާލި ސެބްމެރިން ކޭބަލްގެ ބީލަންވެސް ވަނީ ކެންސަލް ކޮށްފައެވެ. މިއީ ވަރލްޑް ބެންކުގެ ޕްރޮޖެކްޓެކެވެ. މި ބީލަން ކެންސަލް ކުރީ ޗައިނާ ކުންފުންޏަކަށް މި ބީލަން ދާން އުޅުމުން އެމެރިކާއިން ދެކޮޅުހެދުމުން ސަމާލަތީ ސަބަބުތަކަށް ޓަކައެވެ.
މިއީ ނާއުރޫއާއި ކިރިބަތީއާއި ފެޑެރޭޝަން އޮފް މައިކްރޮނޭޝިއާގެ ޖަޒީރާތައް ގުޅުވާލުމަށް ހިންގަން ނިންމާފައިވާ ޕްރޮޖެކްޓެކެވެ.
