އިސްލާމީ ސިޔާސީ މައްސަލަތަކުން ޕާކިސްތާނަށް މިންޖުވެނޭނެ ބާވައޭ ހިތަށް އަރައެވެ. ޕާކިސްތާންގައި ކުރިއަށް ވުރެން ބޮޑަށް ދީނަށް ފުރައްސާރަ ކުރާ ގާނޫނުގެ ދަށުން މީހުންނާ ދެކޮޅަށް ފިޔަވަޅު އެޅުން ވަނީ އިތުރު ވެފައެވެ.
މިފަސްމަންޒަރުގައި ބަލާލާއިރު ފެންނަނީ ބޮޑު ވަޒީރު އިމްރާން ޚާންގެ ތަހްރީކޭ އިންސާފް ޕާޓީ ވެރިކަމަށް އައީވެސް މިފަދަ އޮއިވަރެއްގައި ކަމަށެވެ. އެހެންވެ، ބައެއް ފަހަރަށް ފެންނަނީ އިމްރާން ޚާން ވެސް އަދި އަނެއް ބައިފަހަރަށް ސިފައިންވެސް އިސްލާމީ ޚިޔާލުގެ ޕާޓީތައް ރުއްސުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ތަނެވެ.
ޕާކިސްތާންގެ ސިޔާސީ މަސްރަހުގައި އިދިކޮޅުގައި ތިބީ އަށާރަ ވަރަކަށް ޕާޓިއެވެ. މިއިން ނަގާކިޔާ ބަޔަކަށް ތިބީ ޕީޕަލްސް ޕާޓީއާއި މުސްލިމް ލީގް (ނ) އެވެ. އަނެއް ކޮޅުން ސިފައިންގެ ވާގިވެރިކަމާއެކު ވެރިކަން ކުރާ ތަހްރީކޭ އިންސާފް ޕާޓީއާއި އެޕާޓީ އާ ގުޅިފައިވާ ފަރާތްތަކެވެ.
މެދުގައި އިސްލާމީ ޚިޔާލުގެ ޕާޓީތަކެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ތަހްރީކޭ ލައްބައިކަ ޔާރަސޫލުﷲއާއި ޚާތަމޭ ނުބުއްވަތު (ނަބީކަން ޚަތަމު ކުރެއްވާފައިވާ ކަމަށް ބާރުއަޅާ) ޕާޓީއެވެ.
މި ހުރިހައި ޕާޓީތަކުގެ ހަރަކާތްތައް ޚުލާސާ ވެގެން ގޮސްފައިވާ ތަމްސީލެއް ފެނިގެން ދިޔައީ މިދިޔަ އަހަރު ނޮވެމްބަރު މަހުގެ ތެރޭގައެވެ. ފަރަންސޭސިވިލާތުގައި ކުރަހާފައިވާ ކާޓޫނުތަކާ ގުޅިގެން އުފެދުނު ހަމަނުޖެހުމުގައި އިމްރާން ޚާން، އިސްކޮށް އުޅުނު ތަހްރީކޭ ލައްބައިކަ ޕާޓީއަށް ދެއްވި ގެރެންޓިއަކީ، 2021 ގެ ފެބްރުއަރީގެ ކުރިން އިސްލާމްއާބާދުން ފަރަންސޭސި އެމްބެސެޑަރު ބޭރު ކުރާނެ ކަމަށެވެ!' ފެބްރުއަރީ މަހަށް ހަނދުބެލުމުން، ޚާން އެދި ވަޑައިގަތީ އިތުރު މުއްދަތަކަށެވެ. އެޕްރީލް 20އަށެވެ. މުއްދަތު ހަމަވުމުގެ އަށް ދުވަސް ކުރުން ޓީޕީއެލްގެ ލީދަރ ސަޢުދު ރިޒްވީ ހައްޔަރު ކޮށްލިއެވެ.
ޓީޕީއެލްގެ މީހުން މަގުތަކަށް ނިކުމެ މަގުތައް ހިސާރުކޮށް، ތަންތަން ހުޅުޖަހައި ފުލުހުންނަށް ހަމަލަ ދިނެވެ. ދެ ދުވަސް ވަންދެން އެމީހުންނަށް މަގުމަތީގައި ރަސްކަން ކުރަން ލިބިގެން ދިޔައެވެ.
ޓީޕީއެލް އަކީ ޕަންޖާބްގެ ގާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހުގައި ތިން ގޮނޑިއެއް ކޮންޓްރޯލް ކުރާ ޕާޓީއެކެވެ.
ޓީޕީއެލް އަކީ ޕާކިސްތާންގެ ގިނަ މީހުން ތަބާވާ މަޒުހަބު ކަމަށްވާ، ބްރޭލްވީ އަގީދާތައް ގަބޫލުކުރާ މީހުންގެ ޕާޓީއެއް ކަމުގައި ވިއަސް، ޕާލަމެންޓްގައި ޓީޕީއެލްއަކަށް ގޮނޑިއެއް ކާމިޔާބު ވެފައެއް ނުވެއެވެ.
ޕާކިސްތާންގެ އާންމުގެ ގިނަ މީހުންނަކީ ދީނަށް ފުރައްސާރަ ކުރުމާ ދެކޮޅު، އަދި އެކަމަށް ޕާކިސްތާންގައި ހަދާފައިވާ ގާނޫނަށް ތާއިދު ކުރާ ބައެކެވެ. ޓީޕީއެލްގެ ތާއީދު އުފެދިގެން އަންނަނީ މި ނުކުތާއިންނެވެ.
އިސްލާމީ ޕާޓީތަކަށް، ކުރީގެ ރައީސް ޖެނެރަލް ޕަރްވޭޒް މުޝައްރަފްގެ ވެރިކަމަށް ފަހު، ހިތްވަރެއް ލިބިގެން ދިޔައީ، ޕެނަމާ ޕޭޕަރުތަކުގައި ބޮޑު ވަޒީރު ނަވާޒް ޝަރފްއަށް ކޮރަޕްޝަންގެ ތުހުމަތުތަކެއް ކުރެވުމާ ގުޅިގެންނެވެ.
ނަވާޒު ޝަރީފްގެ ވެރިކަން ނިމުނީ، 28 ޖުލައި 2017 ގައި، ގާނޫނުއަސާސީގެ އެންމެ ނުރައްކާ ދެމާއްދާ ކަމުގައިވާ މާއްދާ 62އާއި 63 ނަވާޒް ޝަރީފްގެ މައްޗަށް ތަޠްބީގް ކުރެވޭ ކަމަށް ބުނެ، އިސްލާމީ ޕާޓީތަކުން ނިކުތުމާ ގުޅިގެންނެވެ.
މި މާއްދާތަކަކީ ތެދުވެރި އަމާނާތްތެރި، ބޮޑެތި ފާފަތަކަށް އަރައި ނުގަންނަ މީހެއްކަމަށް ބުނެ، ޕާލަމެންޓްގެ މެމްބަރުގެ ކިބައިގައި ހުންނަންވާނެ ސިފަތައް ބަޔާން ކުރާ އެސިފަތައް ނެތުމުން އެ މަގާމުގެ އަހުލިއްޔަތު މީހާގެ ކިބައިން ގެއްލޭކަމަށް ބުނާ ދެ މާއްދާއެވެ.
ނަވާޒް ޝަރީފް ރަނގަޅު މުސްލިމަކަށް ނުވުމުން އޭނާގެ ގޮނޑި ގެއްލުވާލީއެވެ.
މިކަމަށް އަރުވައި ޖަހައިގެން ނިކުތީ ތިން ޕޓިއަކުންނެވެ. ތަހްރީކޭ ލައްބައިކަ ޕާޓީއާއި ޚާތަމޭ ނުބުއްވަތު ޕާޓީއާއި ސުންނީ ތަޙްރީކުންނެވެ. އިސްލާމްއާބާދާއި ރާވަލްޕިންޑީއާ ދޭތެރޭ މަގުތައް ބަންދުކުރުމަށް ފައިސަލްއާބާދަށް ނިކުމެ މިމީހުން މުޒާހަރާގައި އިށީދެގެން ތިބީއެވެ.
ދެންވެސް ފެނިގެން ދިޔައީ ޑްރާމާއެކެވެ. ތީޕީއެލްގެ ރިޒްވީ، ވިދާޅުވީ އޭނާ އާ ބައިވެރިން އިންޗިއެއްވެސް ދުރަކަށް ނުދާނެ ކަމަށެވެ. އަދި ގައުމު ހިމާޔަތް ކުރުމަށް އެމީހުން ކުރަމުން ދަނީ ސިފައިންގެ މަސައްކަތް ކަމަށް ބުންޏެވެ.
މައްސަލަ ސުޕްރީމްގެ ކޯޓުގެ ސަމާލުކަމަށް އައުމުން ސުޕްރީމް ކޯޓުން ހާޒިރުކުރީ، ގައުމުގެ ޖާސޫސީ އިދާރާ އައިއެސްއައި އެވެ. ފަނޑިޔާރުން ހުށަހެޅި ސުއާލަކީ ޓީޕީއެލްލއާ ބައިވެރިންނަށް މި ހަޅުތަލަށް ފައިސާ ލިބެނީ ކޮން ފަރާތަކުން ހެއްޔެވެ؟ ކޯޓުގެ ސުއާލުތަކަށް ޖާސޫސީ އިދާރާއިން ބުނަމުން ދިޔައީ، އެމީހުން ހަޅުތާލު ކުރަނީ އެމީހުންގެ ދީނީ މަގްސަދެއް އޮވެގެން ކަމަށެވެ. ނުރުހިފައިވާ ބެންޗުން ބުނީ، ބަލަން ވެގެން މިއުޅެނީ އެމީހުނަށް ފައިސާ ހޭދަ ކުރާ ފަރާތާ ބެހޭ ގޮތުންނެވެ. މި ސުއާލު އެންމެ ބާރަށް ކުރެއްވި ޖަސްޓިސް ފާއިޒްއާ ދެކޮޅަށް ހުށަހެޅިފައިވާ މައްސަލައިން އަދިވެސް އޭނާ އެއުޅުއްވަނީ ސަލާމަތް ނުވެގެންނެވެ.
ހަމައެދުވަހު ޕާކިސްތާން ހައިކޯޓަށް ހުށަހެޅި ޕަބްލިކް އިންޓަރެސްޓް މައްސަލާގައި މީހުން ތުހުމަތު ކުރީ މިމީހުންނަށް ވާގިވެރިވަނީ ސިފައިން ކަމަށެވެ. ވަކިން ޚާއްސަކޮށް އައިއެސްއައި ޖާސޫސީ އިދާރާ ކަމަށެވެ. ހިތްވަރު ލިބިގެން ޓީޕީއެލްއާއި ޚާތަމޭ ނުބުއްވަތުއާއި ސުންނީ ތަހްރީކުން ވަނީ ސިޔާސީ ފަރާތްތަކުގެ ގެތަކަށް ވެސް ހަމަލަ ދޭން ފަށާފައެވެ.
21 ދުވަހަށް ފަހު މި ހަޅުތާލު ނިމިގެން ދިޔައީ ސިފައިން މެދުވެރިއެއްގެ ބައި އަދާކޮށްގެންނެވެ. ސުޕްރީމް ކޯޓުން އައިއެސްއައިއާ ސުއާލު ކުރީ ސިފައިން މިކަމުގެ ފަހަތުގައި ނެތް ނަމަ، މެދުވެރިއެއްގެ ބައި އަދާ ކުރެވޭނީ ކިހިނެއް ހއްޔެވެ؟
މުޅި މި މަސައްކަތުގެ ދެ މަގްސަދެއް އޮތެވެ. ބޮޑު ވަޒީރު ނަވާޒް ޝަރީފްގެ ޝަރިއަތް ކުރުމަކާ ނުލައި އޭނާ ގެ މަގާމުގެ އަހުލިއްޔަތު ގެއްލުވާލުމެވެ. އަދި ސިފައިންނަށް ފާޑު ވިދާޅުވެފައިވާ، ނަވާޒް ޝަރީފް ޕާޓީ މުސްލިމް ލީގް (ނ)ގެ އަގު ވައްޓާލުމެވެ. އަދި ސިފައިން ބޭނުންވާ، މިކަމުގައި ބައިވެރި ނުވާ އިސްލާމީ ޕާޓީއަކަށް ސިޔާސީ މައިދާނުގައި ފުރުސަތު ދިނުމެވެ.
ބޮޑު ވަޒިރު އިމްރާން ޚާންގެ ޓަހްރީކޭ އިންސާފް ޕާޓީ ވެރިކަމަށް އަންނަނީ މި އޮއިވަރުގައެވެ. ސިފައިންގެ މަދަދާއެކުގައެވެ. 2018 ގައި ބާއްވާ ފައިވާ އިންތިޚާބަކީ، ސިފައިން އަޑީގައި ތިބެގެން އޮޅުވާލާފައިވާ އިންތިޚާބެއްކަމަށް އިދިކޮޅު ޕާޓީތަކުން ތުހުމަތު ކުރެއެވެ.
އެހާ ހިސާބުން އިގްތިސާދު އޮތީ ބޯކޮޅު ވަތަށް ޖަހާފައެވެ. އައު ފަންތިއަކުން ކޮރަޕްޝަންގެ އައު ބުރެއް ފަށާފައެވެ. ސީޕެކްގެ އިންފްރާސްޓްރަކްޗާ ޕްރޮޖެކްޓްތަކަށް މައިމައްޗަށް ޗައިނާ އިން ލޯމް ނެގުމުގައެވެ.
